Πώς ξεκινήσατε να γράφετε το βιβλίο Δευτέρα Παρουσία; Υπήρξε κάποιο αρχικό ερέθισμα;
Με αναστατώνουν και με εξοργίζουν οι βομβαρδισμοί κατοικημένων πόλεων και άμαχων πληθυσμών σε όλο τον κόσμο. Παρακολουθώντας την περίπτωση του πολέμου στην Ουκρανία και στη Λωρίδα της Γάζας, οι εικόνες με συγκλόνισαν. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα και το υλικό για το πρώτο μέρος του βιβλίου με τίτλο «Δευτέρα παρουσία» από τις Εκδόσεις Καστανιώτη όπου μια έφηβη εγγονή με την ηλικιωμένη γιαγιά της στην πλάτη προσπαθούν να βρουν καταφύγιο στη βομβαρδιζόμενη πόλη όπου διαμένουν.
Την ίδια περίοδο, έπεσαν στην αντίληψή μου βίντεο από το καταφύγιο μιας εταιρείας με παρένθετες μητέρες στο Κίεβο όπου εξακολουθεί να πραγματοποιείται η παραγωγή μωρών «κατά παραγγελία» καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Αυτό μου έγινε εμμονή. Αναζήτησα όλες τις πληροφορίες που υπήρχαν στο διαδίκτυο και έγραψα το δεύτερο μέρος του βιβλίου όπου η εγγονή με τη γιαγιά βρίσκονται «αιχμάλωτες» στο καταφύγιο με τις παρένθετες μανάδες.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το βαθύτερο θέμα που σας απασχόλησε γράφοντας αυτό το βιβλίο;
Η αδιαφορία των ανθρώπων για ό,τι άσχημο συμβαίνει γύρω τους και συχνά δίπλα τους, είναι επίσης ένα από τα «σημεία των καιρών» που με θλίβει αφάνταστα. Σε αυτό το πλαίσιο, ήταν σαφώς στις προθέσεις μου να ανοίξω μια συζήτηση για φλέγοντα σύγχρονα ζητήματα όπως είναι οι μαζικές δολοφονίες άμαχων πληθυσμών, η εκμετάλλευση και η εμπορευματοποίηση του ανθρώπινου σώματος, η έμφυλη βία, οι γενοκτονίες με το άλλοθι ενός «πολιτισμένου» πολέμου, η περιθωριοποίηση των ηλικιωμένων, το αίτημα της καθημερινής διεκδίκησης των πλέον δεδομένων.
Αν θέλατε να συστήσετε το νέο βιβλίο σας σε αναγνώστες που δεν γνωρίζουν τίποτε για σας, με ποια λόγια θα το παρουσιάζατε;
Με το κείμενο από το οπισθόφυλλο του βιβλίου…
Μια πόλη βομβαρδίζεται. Μια εγγονή και μια γιαγιά βρίσκονται στο άδειο σαλόνι του σπιτιού τους. Η έφηβη προτείνει να φύγουν, να βρουν καταφύγιο. Η γιαγιά αρνείται. Η Άννα επιμένει. Διαπιστώνει ότι τα πόδια της Όλγας έχουν παραλύσει. Τότε, η εγγονή παίρνει τη γιαγιά στην πλάτη και βγαίνουν από το σπίτι.
Η Όλγα πάνω στην Άννα, η Άννα κάτω από την Όλγα, οι δύο γυναίκες σαν ένα σώμα θα έρθουν αντιμέτωπες με την αποσύνθεση ενός κόσμου, με σκιές και αγρίμια με αποκριάτικες μάσκες, με παρένθετες μητέρες και καταφύγια φυλακές, με παιδομάζωμα, αλλά και με κάθε λογής όμορφα πλάσματα προσπαθώντας να επιζήσουν.
Θα φτάσουν άραγε στα σύνορα; Και τι θα θυσιάσουν;
Μια ιστορία επιβίωσης σε μια βομβαρδιζόμενη χώρα. Μια περιπέτεια ενηλικίωσης στις φλόγες του πολέμου. Ένας αγώνας διεκδίκησης των πλέον δεδομένων, του νερού, της τροφής, της στέγης, της ασφάλειας, της αγάπης και κάποιων όχι και τόσο αυτονόητων, της ελευθερίας, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της ειρήνης, της ίδιας της ζωής.
Το βιβλίο είναι εμπνευσμένο από αληθινά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του πολέμου που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και κατά τη διάρκεια βομβαρδισμών κατοικημένων πόλεων όπως στη Λωρίδα της Γάζας, στον Λίβανο και σε άλλα σημεία του πλανήτη.
Η ιστορία και τα πρόσωπα είναι προϊόντα μυθοπλασίας.
Υπάρχει κάτι που ανακαλύψατε κατά τη συγγραφή του βιβλίου;
Ανακάλυψα την απίστευτη σημασία του «διττού σώματος». Η εγγονή που συμβολίζει το νέο, την ορμή, την αλλαγή, χρειάζεται, τιμά, διασώζει και συνεργάζεται με τη γιαγιά η οποία συμβολίζει την εμπειρία, τη γνώση, την κληρονομιά του παρελθόντος. Σε όλο το βιβλίο, οι δύο γυναίκες συνυπάρχουν και αλληλεπιδρούν σαν ένα νέο ζωντανό σώμα. Αυτό το διττό σώμα συμβολίζει τη σημασία της ενεργούς σύμπραξης και διάδρασης του παλαιού με το νέο, του ατομικού με το συλλογικό με όραμα έναν καλύτερο κόσμο. Έχει βαθιά ανθρωπιστικό, επαναστατικό και αντιρατσιστικό χαρακτήρα. Το διττό σώμα της εγγονής με τη γιαγιά στην πλάτη, το διττό σώμα των παρένθετων μανάδων οι οποίες κυοφορούν «κατά παραγγελία», το διττό σώμα των γυναικών που κουβαλάνε ή θηλάζουν βρέφη σαν να είναι ενσωματωμένα επάνω τους, το διττό σώμα των εραστών όταν σμίγουν, το διττό σώμα της νεκρής που γίνεται «φορείο» για την ετοιμόγεννη, της ζωής και του θανάτου που συνυπάρχουν διαρκώς, της «πατρίδας» που αφήνουμε πίσω και της «πατρίδας» που ελπίζουμε ότι θα χτίσουμε, το διττό σώμα που δεν αποδέχεται την ήττα, ελπίζει και παλεύει για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή, για μια «Δευτέρα παρουσία» είναι το πιο δυνατό σύμβολο του έργου.
Ποιες προκλήσεις κρύβει η γραφή;
Η λογοτεχνία ήταν, είναι και θα είναι το μεγαλύτερο καταφύγιο για μένα, τόσο στο επίπεδο της υπαρξιακής παρηγορίας μέσω της ανάγνωσης, όσο και στο επίπεδο της έκφρασης μέσω της γραφής. Είναι το «κυρίαρχο πάθος» που έλεγε ο Φρόιντ. Ως εκ τούτου, η εξέλιξη είναι το μεγαλύτερο στοίχημα σε όλα. Για μένα ως ταγμένη πεζογράφο, εξέλιξη είναι το επόμενο έργο να διατηρεί τις προηγούμενες αρετές και «κατακτήσεις» σε συγγραφικό επίπεδο και συγχρόνως, να είναι (έστω λίγο) καλύτερο στο επίπεδο της έκφρασης, της ροής του λόγου, του χειρισμού των αφηγηματικών τεχνικών, της πρωτοτυπίας του θέματος, του βάθους των ιδεών, της δόμησης των χαρακτήρων, του πλουραλισμού του λογοτεχνικού σύμπαντος, της ειλικρινούς απεύθυνσης στον αναγνώστη.
Πείτε μας 3 τίτλους βιβλίων και 3 συγγραφείς που σας επηρέασαν.
«Το πέμπτο παιδί» Ντόρις Λέσσινγκ. «Η φόνισσα» Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. «Η μεταμόρφωση» Φραντς Κάφκα.
Το βιβλίο της Τζούλιας Γκανάσου “Δευτέρα Παρουσία” θα παρουσιαστεί 22-11-2024, 19.30 μμ, στο εντευκτήριο του περ. Εμβόλιμον στα Άσπρα Σπίτια.
